9. Održivo korišćenje prirodnih resursa

Indikator prati količinu i procenat vodnih resursa koji su se izgubili prilikom transporta vode (zbog curenja)  između mesta zahvatanja i mesta isporuke. Daje meru odgovora na efikasnost upravljanja sisitemima za vodosnabdevanje uključujući i tehničke uslove koji utiču na stanje cevovoda, cenu vode i svest populacije u državi.

Zajednička karakteristika javnih vodovodnih sistema u Srbiji sa velikim gubicima vode su ograničeni raspoloživi resursi vode i deficit u vodosnabdevanju.  Zato je u vodovodnim sistemima sa gubicima u mreži većim od 20% neophodno uvesti programe redukcije gubitaka izradom projekata sanacije mreže i povećanjem efikasnosti poslovanja.

Analiza bilansa uspeha javnih komunalnih preduzeća u Srbiji čija je delatnost snabdevanje vodom i odvođenje otpadnih voda pokazuje zabrinjavajuće finasijske rezultate: neto dobitak u 2012. godini je iznosio 385 miliona dinara i manji je za 212% u odnosu na 2011. godinu, dok je gubitak iznosio milijardu i tristaosamdeset miliona dinara i veći je za 31% u odnosu na neto gubitak u 2011. godini.[1]

[1] Izvor: Agencija za privredne registre, 2013.

Karakteristika sadašnjeg snabdevanja naselja vodom za piće iz javnih vodovodnih sistema su visoki gubici koji, za period 2005-2013, imaju trend porasta i prosečno iznose 31% koliko su  iznosili i u 2013 godini ali je prvi put u posmatranom periodu došlo do njihovog smanjenja u odnosu na prethodnu godinu kada su iznosili maksimalnih 34%. (Grafik 1)[1]

[1] Republički zavod za statistiku Srbije, Eko-bilten (2013), 2014. (Tabela 1.5. Snabdevanje pitkom vodom, str. 25)

Najvećim gubicima ističe se Zaječarski region sa 53% jer su u njegovim opštinskim vodovodnim sistemima Knjaževcu (72%), Boljevcu (67%) i Soko Banji (58%) ekstremni gubici. Posebno je značajan podatak o veličini gubitaka iz beogradskog vodovodnog sistema koji iznose oko 27%, čijim bi se smanjenjem za 10% godišnje obezbedila količina vode ekvivalentna potrebama snabdevanja grada Kragujevca. (Slika 1)

Indikator gubici vode se izračunava kao apsolutna i relativna razlika između količine vode zahvaćene od strane vodovoda i količine isporučene korisnicima (domaćinstva, industrija i druge ekonomske aktivnosti)