10. Privredni i društveni potencijali i aktivnosti od značaja za životnu sredinu

Poljoprivredne oblasti visoke prirodne vrednosti uključuju područja sa brojnim diverzitetom vrsta i staništa koje su najčešće karakterisane ekstenzivnom poljoprivrednom proizvodnjom. Ove oblasti karakteriše prisustvo vrsta koje su na listi zaštite na Evropskom nivou. Indikator pokazuje udeo poljoprivrednih oblasti koje su procenjene kao visoko vredne sa aspekta biodiverziteta u odnosu na ukupnu poljoprivrednu površinu.

Poljoprivredne oblasti visoke prirodne vrednosti se prostiru na 1.187.220 hektara, što odgovara udelu od oko 19% ukupnog poljoprivrednog zemljišta i 13% ukupne teritorije Srbije.

U periodu 2008-2010. godine, Agencija za zaštitu životne sredine uz saradnju sa više partnera, sprovela je projekat „Podrška agro-ekološkoj politici i programiranju u Srbiji“, u okviru koga je izvršeno mapiranje poljoprivrednog zemljišta visoke prirodne vrednosti.

Indikativna lokacija i distribucija poljoprivrednog zemljišta visoke prirodne vrednosti u Srbiji identifikovana je na osnovu: područja identifikovanih prema CLC klasama zemljišnog pokrivača prve grupe (231, 321 i 411); područja identifikovanih prema CLC klasama zemljišnog pokrivača druge grupe (211, 221, 222, 242, 243, 324, 333) koja se preklapaju sa nekim od područja IPA (područja značajna za zaštitu biljaka), IBA (područja značajna za boravak ptica), PBA (primarna područja za dnevne leptire), PA (zaštićena područja) uključujući nacionalne parkove, parkove prirode, predele izuzetnih odlika i rezervate prirode (tamo gde su podaci dostupni). Područje staništa travnjaka pridodato je mapi.

Smatra se da će područje poljoprivrednog zemljišta visoke prirodne vrednosti u Srbiji nakon detaljnog mapiranja biti veće, pošto pristup koji je primenjen podržava identifikaciju tipa 1 poljoprivrednog zemljišta visoke prirodne vrednosti (poljoprivredno zemljište sa velikim udelom poluprirodne vegetacije) i ne obuhvata u potpunosti tipove 2 i 3 poljoprivrednog zemljišta visoke prirodne vrednosti (poljoprivredno zemljište sa mozaikom poljoprivrede niskog intenziteta, kao i poljoprivredno zemljište koje podržava retke vrste, a inače se odlikuje niskim nivoom biološke raznovrsnosti).

Indikator se dobija mapiranjem poljoprivrednih oblasti sa velikim biološkim diverzitetom korišćenjem:

− Corine Land Cover baze podataka;

− Podataka o sastavu poljoprivredne proizvodnje;

− Podataka o NATURA2000 i drugim područjima vrednim sa

aspekta biodiverziteta;

− Podataka o rasprostranjenosti i brojnosti ugroženih vrsta.

Indikator se predstavlja grafikonom kao % poljoprivrednih

oblasti visoke prirodne vrednosti u odnosu na ukupno

poljoprivredno zemljište za petogodišnje razdoblje i u vidu

mape prostorne rasprostranjenosti ovih područja.